Η ΘΕΑ ΑΘΗΝΑ ΕΛΛΩΤΙΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΛΛΩΤΙΑ!

ΕΛΛΩΤΙΑ ΚΑΙ ΕΚΔΥΣΙΑ Τα Ελλώτια ήτα γιορτή προς τιμή της Ελλωτίδος Αθηνάς στη Κόρινθο, στο Μαραθώνα, στη Τεγέα και στη Γόρτυνα. Στη Κρήτη η Ελλωτίς ταυτιζόταν με την Ευρώπη. Κατά πάσα πιθανότητα ονομαζόταν Ελλωτίς διότι στην περιοχή ευρίσκετο το έλος του Σχοινιά! Σε όλες τις πόλεις που την τιμούσαν, οι γιορτές της περιελάμβαναν λαμπαδηδρομίες και αγωνίσματα.  Το Ιερό της θεάς Αθηνάς πιθανολογείται στην τοποθεσία Βρανάς ανατολικά της εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου στους πρόποδες του βουνού Αγριλίκι, εκεί κοντά βρέθηκε και απο τον αρχαιολόγο Γ.Σωτηριάδη το Ιερό του Ηρακλή προστάτη των Ελλήνων στη Μάχη του Μαραθώνος.
πηγή: http://www.preventionweb.net/files/28765_28765laoupi.technicalreportvol2.pdf
........ είρηται δε Ελλωτίς ή θεός, ότι Βελλεροφόντης τον Πήγασον ίππον έλων καθ' υποθήκην και συμμαχίαν της Αθηνάς έχαλίνωσε και από του έλεϊν τον ίππον Ελλωτίαν προσήγόρευσεν αυτήν: και ίερον αυτή ιδρύσατο και τα Ελλώτια, εορτή, ή από τού προς Μαραθώνα έλους, ενώ ίδρυται. Πίνδαρος επινικίω Ξενοφώντος....

ΜΕΓΑ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ

 επίσης: ".....Ελλώτια δ' επτάκις] την προσηγορίαν ταύτην έσχηκέναι φασί την Αθηνάν από του εν Μαραθώνι έλους, ένθα ίδρυται, γίνεται ούν εορτή της Αθηνάς.....

σελ.450 Carmina cum lectionis varietate et adnotionibus

Sacris praesetim Graecis et festivitatibusboperatum: 7

......ιερόν αύ, τή ιδρύσαιο, και τα Ελλώτια, εορτή. ή Σπό και πώς Μαραθώνα έλες, ενώ ίδρυται. Ηelloti, Μinerva fic vocata colebatur Corinthi ; & feffum Hellotia. Diíta vero eff Hellotis Dea, quia Bellorophontes Pegafam equum tollens ex imffimétu & auxilio AMinervae coercuit fremo s & ab tollendo equo Hellotiam appellavit eam; ...
https://books.google.gr/books?id=1OVVAAAAcAAJ&pg=RA2-PA767&lpg=RA2-PA767&dq=ELLOTIA+AND+
MARATHON&source=bl&ots=XF86UCFLYJ&sig=kkS_
PRwpzVPD8MzGafcEf3vUe2U&hl=el&sa=X&ved=
0ahUKEwjfuufjsITYAhWkO5oKHT0yAiQ4ChDoAQg8MAQ#v=onepage&q=
ELLOTIA%20AND%20MARATHON&f=false

Η ΘΕΑ ΑΡΤΕΜΙΣ ΚΑΙ Ο ΜΑΡΑΘΩΝΑΣ!

ΕΟΡΤΗ-ΑΓΡΟΤΕΡΑΣ ΘΥΣΙΑ

Ήταν γιορτή προς τιμή της Αρτέμιδος Αγροτέρας, η οποία ετελείτο την 6η του μηνός Βοηδρομίωνος στην Αθήνα, στο ιερό της Αρτέμιδος στις Άγρες.

Η γιορτή περιελάμβανε πομπή και θυσία κατσικιών. Σχετικά με την προέλευση της γιορτής ιστορούνται τα εξής: Όταν έγινε η εισβολή των Περσών στην Αττική, ο Μιλτιάδης έκανε ευχή στην Άρτεμη να θυσιάσει στο όνομα της τόσα κατσίκια, όσοι θα ήταν οι νεκροί Πέρσες στο Μαραθώνα. Επειδή όμως οι νεκροί Πέρσες ήταν χιλιάδες και ήταν αδύνατον να βρεθούν στην Αττική τόσα κατσίκια, αποφασίστηκε να θυσιάζονται κάθε χρόνο πεντακόσια. ΠΗΓΗ: https://ellaniapili.blogspot.gr/2016/04/blog-post_656.html

                          

Ο ΗΜΙΘΕΟΣ ΗΡΑΚΛΗΣ ΚΑΙ Ο ΜΑΡΑΘΩΝΑΣ!

Σύμφωνα με τον Παυσανία στα “ΑΤΤΙΚΑ” (Ι, 15,3) ο Ηρακλής έσπευσε οπλισμένος με το τρομερό του ρόπαλο να συμπαραταχθεί με τους Έλληνες οπλίτες….

Ο Ηρακλής είχε παλαιούς δεσμούς με τον Μαραθώνα, αφού, σύμφωνα με την παράδοση, εκεί είχαν βρει καταφύγιο οι Ηρακλείδες, οι απόγονοί του, όταν τους καταδίωκε ο βασιλιάς Ευρυσθέας. Μάλιστα οι Μαραθώνιοι, όπως αναφέρει ο Παυσανίας, ήταν οι πρώτοι που τίμησαν τον Ηρακλή ως θεό.

Στον Μαραθώνα το ιερό του βρισκόταν στο στενό πέρασμα ανάμεσα στο βουνό Αγριλίκι  και τη θάλασσα και για το λόγο αυτό ο Ηρακλής ονομαζόταν Εμπύλιος, δηλαδή αυτός που βρίσκεται μπροστά από τις πύλες. Στο σημείο αυτό, κοντά στο ιερό του Ηρακλή, επέλεξαν να στρατοπεδεύσουν οι Αθηναίοι φθάνοντας στον Μαραθώνα.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που μας παρέχει ο αρχαίος ιστορικός Ηρόδοτος, η θέση του ελληνικού στρατεύματος το 490 π.Χ. είχε ως ορμητήριο το τέμενος του Ηρακλή κοντά στους πρόποδες, όπως υποθέτουμε, του υψώματος Βρανά και Αφορισμού. Η θέση των τύμβων Αθηναίων και Πλαταιέων δηλώνουν το επίκεντρο της περιοχής της μάχης. Γύρω από το σημείο αυτό θα πρέπει να εντοπισθεί το ιερό του Ηρακλή και η αφετηρία του αγγελιοφόρου της νίκης.

ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΙΕΡΑ ΣΤΟ ΜΑΡΑΘΩΝΑ!

Τα ιερά της Τετραπόλεως του Μαραθώνα

Στην περιοχή της Τετραπόλεως, που απαρτίζεται από τους οικισμούς του Μαραθώνα, της Τρικορύθου, της Οινόης και της Προβαλίνθου, πιστοποιείται τόσο η λατρεία του Ηρακλή και του Πάνα όσο και της Αθηνάς. Ωστόσο, μόνο δύο είναι τα ταυτισμένα ιερά: το ρωμαϊκό ιερό της Ίσιδας στην Μπρεξίζα και η σπηλιά του Πάνα στην Οινόη.

Από επιγραφή του πρώιμου 5ου αιώνα π.Χ. πληροφορούμαστε ότι η γιορτή και οι αγώνες για τον Ηρακλή, που προσφωνείται και «εμπύλιος», τώρα αναβαθμίζονται.

Πολυθάλαμη σπηλιά, φορτωμένη σταλακτίτες και σταλαγμίτες, με έντονη χρήση από τα νεολιθικά ως τα υστεροελλαδικά χρόνια, γίνεται τόπος λατρείας του Πάνα από τον 5ο αιώνα π.Χ. Βρέθηκε μεγάλος αριθμός ειδωλίων του Πάνα και των Νυμφών που λατρεύονταν στη σπηλιά μέχρι και τα ρωμαϊκά χρόνια.

Η τρίτη θεότητα που συσχετίζεται με τη μάχη του Μαραθώνα είναι η Αθηνά «Ελλωτίς».

Το ιερό του Διονύσου, όπου στήνονταν τα ψηφίσματα της Τετραπόλεως, τοποθετείται στην πεδιάδα. Εκεί κοντά βρισκόταν και ο τάφος του ήρωα ιατρού Αριστόμαχου. 

Ο Φιλόχωρος μας πληροφορεί για την ύπαρξη δύο ιερών του Απόλλωνα, ως Πυθίου στην Οινόη και ως Δηλίου στον Μαραθώνα. 

Τη λατρεία της Άρτεμης βεβαιώνει επιγραφή πάνω σε μαρμάρινα μέλη βωμού.
Ήταν τόσο ασύλληπτο αυτό που συνέβη το 490 π.Χ., ώστε οι Έλληνες απέδωσαν τη νίκη στην ανάμειξη των θεών. Μαζί με τον Μιλτιάδη, τον Καλλίμαχο και τους άλλους, στη γνωστή εικόνα της Ποικίλης Στοάς της Αγοράς των Αθηνών, ο Πάναινος κατέγραψε την παρουσία της Αθηνάς, του Πάνα, του Ηρακλή, του Θησέα, του Μαραθώνα, του Εχετλαίου ενός μυστηριώδους άνδρα ήρωα.

ΜΑΚΑΡΙΑ ΠΗΓΗ-ΠΟΙΑ ΗΤΑΝ Η ΜΑΚΑΡΙΑ?

Μακαρία πηγή, σχινιάς Μαραθώνας

Η ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΠΗΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΜΑ ΤΗΣ ΕΥΔΑΠ ΣΤΗ ΣΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΚΑΤΩ ΣΟΥΛΙ

Η αρχαία Μακαρία είναι η µεγάλη πηγή (Μεγάλο Μάτι) που αναβλύζει και σήµερα πλάι στο δρóµο Μπέη-Κάτω Σουλίου, στο ΒΑ άκρο της πεδιάδας, κάτω απó το βουνó Σταυροκοράκι. Ο Παυσανίας αναφέρει στην περιγραφή του της περιοχής του Μαραθώνα και την πηγή Μακαρία και καταλήγει:

"Εδώ, η Μακαρία, κóρη της Δηιάνειρας και του Ηρακλέους, σφάχτηκε µóνη της κι έτσι έγινε δυνατóν στους Αθηναίους να νικήσουν στον πóλεµο και στην πηγή να πάρει το óνοµά της".

Ο Περσικός στρατός αποβιβάστηκε εδώ ώστε ο τεράστιος σε αριθμό στρατός τους, να έχει πρόσβαση στο ανεξάντλητο νερό της Μακαρίας πηγής.

Κάποτε απó τα πλούσια νερά της υδρευóταν η Αθήνα, óπως είναι φανερó απó το αντλιοστάσιο που βρίσκεται εκεί. Στη γερµανική κατοχή προστατευóταν απó φρουρά. Σώζεται ακóµη απείραχτο το µικρó οχυρó για το φρουρó του κατοχικού στρατού.

Τα νερά της Μακάριας πηγής, βρίσκονται σήμερα ανάμεσα σε χαλάσματα τροφοδοτώντας ακόμα και σήμερα το έλος του Σχοινιά, και το Ολυμπιακό Κωπηλατοδροµίο...

Η ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ ΣΠΗΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΝΑ!

Το σπήλαιο του Πανός

Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΤΟΥ ΣΠΗΛΑΙΟΥ

Στην ακρόπολη της Οινόης, όπως αναφέρει ο Παυσανίας (Αττικά 38,7) «ολίγου απώτερου του πεδίου, Πανός εστίν όρος και σπήλαιον θεάς…».Στη Β.Α. πλευρά του λόφου της Ακρόπολης της Οινόης ήταν γνωστό από παλιά ένα σπήλαιο με δύο εισόδους, το οποίο ταυτιζόταν από τους παλαιότερους με το σπήλαιο το αναφερόμενο από τον Παυσανία. Το σπήλαιο βρίσκεται 3 χιλιόμετρα δυτικά του σημερινού χωριού σε υψόμετρο 118 μ., νότια της αρχαίας χαράδρας του μικρού ποταμού, ο οποίος πηγάζει από τις πλαγιές του πεντελικού και χύνεται στη θάλασσα του Μαραθώνα. Το κοίλωμα του σπηλαίου έχει μήκος 75 μ. και πλάτος 15 μ. Το σπήλαιο έχει 2 εισόδους όπως αναφέραμε και παραπάνω. 

Η ανατολική θεωρείται και η κύρια είσοδος , διότι ο χώρος ολόγυρα είχε διαμορφωθεί πάνω σε παλιό επίπεδο και κοιτά σ΄ αυτή την είσοδο. Βρέθηκε τείχος και αναθεματική ενεπίγραφη στήλη στον Πάνα και στις Νύμφες, που περιέχει ιερό νόμο του άρχοντα Θεόφημου (61-60 π.χ.) με απαγορευτικούς κανόνες γι΄ αυτούς που εισέρχονταν στην σπηλιά.

ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΣΠΗΛΑΙΟΥ

ΣΤΑΛΑΚΤΙΤΕΣ ΤΟΥ ΣΠΗΛΑΙΟΥ, Η ΠΡΩΤΗ ΑΙΘΟΥΣΑ

Μέσα στο σπήλαιο σχηματίζονται μεγάλες αίθουσες, οι οίκοι του Παυσανία, με σταλακτίτες και σταλαγμίτες σε διάφορες αποχρώσεις του λευκού, του κόκκινου και γαλάζιου χρώματος. Οι οροφές έχουν γαλαζοπράσινο χρώμα. Στους βράχους σχηματίζονται μικρές στρογγυλές κοιλότητες με νερό, «τα λουτρά». Σημαντικό είναι το γεγονός ότι το σπήλαιο βρέθηκε «άθικτο», και το έδαφος αδιατάρακτο εκτός από τις τρύπες των ασβών και των αλεπούδων.

Στην αριστερή πλευρά της κύριας εισόδου βρέθηκαν ανθρώπινοι σκελετοί σε νεολιθικούς τάφους. Επίσης βρέθηκαν όστρακα παλαιότερης νεολιθικής εποχής (5000-4000 π.χ.), μία σειρά από νεολιθικά αγγεία καθώς επίσης και ένα ζευγάρι σκουλαρίκια αφιερωμένα προφανώς στις Μαραθωνίδες Νύμφες. Είναι χαρακτηριστικό ότι από την υστεροελλαδική περίοδο και μέχρι τον 5ο αιώνα δεν έχουν βρεθεί λείψανα ζωής ή λατρείας στο σπήλαιο. Είναι πολύ πιθανό ότι το σπήλαιο εγκαταλείφθηκε κατά τα τέλη της προϊστορικής περιόδου και εγκαταστάθηκε σ΄ αυτό η λατρεία του Πανός, από την αρχή του 5ου αιώνα π.χ. και συγκεκριμένα το 490 π.χ. στη Μάχη του Μαραθώνα, για να βοηθήσει τους Έλληνες στη μάχη κατά των Περσών. Μία άποψη, θέλει το σπήλαιο σαν κατοικία του Θεού Πάνα και ότι από αυτό ξεχύθηκε ο τραγοπόδαρος Θεός μαζί με τους Πανίσκους του, σκόρπισε τον «πανικό» στους Πέρσες, οι οποίοι τρομαγμένοι από τις φοβερές φωνές τους τράπηκαν σε φυγή, μπήκανε στα πλοία τους και φύγανε. Έτσι ο θεός πρόσφερε περιχαρή νίκη στους Έλληνες , κρατώντας την υπόσχεση που τους έδωσε ότι «ες Μαραθώνα, ήξει συμμαχίσων». Αυτοί για να τιμήσουν το θεό, φέρανε τη λατρεία του στο χώρο της Αττικής, 

αφιερώνοντας του, σαν ιερά όλα τα σπήλαια και σπηλαιώδη χάσματα του τόπου τους.

Οι τελευταίες ανασκαφές έγιναν το 1958 από τον αρχαιολόγο κ. Ι. Παπαδημητρίου, αλλά με τον θάνατό του διακόπηκαν οι σχετικές εργασίες.

ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟ ΜΕ ΜΕΓΑΛΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΗΣ ΟΙΝΟΗΣ!ΚΑΙ ΤΟ ΙΕΡΟ ΤΟΥ ΠΥΘΙΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ!

Φαράγγι της Οινόης

Ένας από τους ομορφότερους επίγειους παράδεισους της Αττικής βρίσκεται στο Μαραθώνα. 

Το φαράγγι της Οινόης συνδυάζει την εξαίρετη φυσική ομορφιά ενός καταπράσινου φαραγγιού το οποίο διασχίζει ο ποταμός Χάραδρος, με κρυστάλλινες πηγές, μικρές λιμνούλες και παραμυθένια μονοπάτια περιπάτου.

Η ευρύτερη περιοχή της Οινόης όμως αποτελεί επιπλέον τόπο σημαίνοντος ιστορικού ενδιαφέροντος. 

Εδώ βρίσκεται το Σπήλαιο του Πανός (το οποίο παραμένει, δυστυχώς, σφραγισμένο εδώ και χρόνια για το κοινό) το Πύθιο του θεού Απόλλωνα και τα ερείπια του Μεσαιωνικού Πύργου στο Πύθιο.

Ιερό Πύθιου Απόλλωνος

Στην περιοχή του αρχαίου δήμου της Οινόης βρισκόταν το ιερό του Απόλλωνος Πυθίου, απ’ όπου ξεκινούσε η επίσημη αντιπροσωπεία για τους Δελφούς.Ο λιθόστρωτος δρόμος διασώζεται ακόμα .

Πιο συγκεκριμένα στην περιοχή λατρευόταν ο Απόλλων όπως μας πληροφορεί απόσπασμα του Φιλοχώρου που αναφέρει την ύπαρξη Πυθίου στην Οινόη και Δηλίου στον Μαραθώνα. Στα δυο αυτά ιερά προσφέρονταν θυσίες πριν από την αποστολή της θεωρίας, που ξεκινούσε για τους Δελφούς και τη Δήλο από το Πύθιο και το Δήλιο αντίστοιχα.Ερευνήθηκε το 1972 από τον Σπ. Μαρινάτο μεγάλο οικοδόμημα, αποτελούμενο από ορθογώνιο περιστύλιο διαστάσεων 13,6 x 17,3 μέτρων. Η ατελής ανασκαφή δεν επιτρέπει τη συναγωγή ασφαλών συμπερασμάτων. Θεωρείται πιθανώς εγκοιμητήριο και συσχετίζεται με το Πύθιο.

ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟ!

ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ

Ακριβώς δίπλα βρίσκεται αρχαίο Υδραγωγείο, από το οποίο αντλούν νερό σύγχρονες εγκαταστάσεις..... 

ΒΑΣΗ ΤΟΥ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟΥ

Ακολουθώντας το μονοπάτι προς το φαράγγι της Οινόης διασώζεται ο λιθόστρωτος αρχαίος δρόμος  προς τους Δελφούς.

ΠΡΟΣ ΤΟ ΝΑΟ ΤΟΥ ΠΥΘΙΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ

ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΛΙΘΟΣΤΡΩΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ.

ΤΟ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΘΗΣΑΥΡΟΥ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ!

Αντίγραφο του Θησαυρού των Αθηναίων 

Αντίγραφο του Θησαυρού των Αθηναίων υπάρχει στη βάση του φράγματος της λίμνης του Μαραθώνα.  Ο Θησαυρός των Αθηναίων ήταν από τα πιο σπουδαία και εντυπωσιακά κτίσματα του τεμένους του Απόλλωνα, οικοδομήθηκε από την Αθηναϊκή δημοκρατία στα τέλη του 6ου ή στις αρχές του 5ου αι. π.Χ. και δέσποζε επάνω στην Ιερά οδό. Το κτίσμα αυτό ήταν ένα είδος θησαυροφυλάκιου της Αθήνας, στο οποίο φυλάσσονταν τρόπαια από σημαντικές πολεμικές νίκες της πόλης και άλλα αντικείμενα που είχαν αφιερωθεί στο ιερό. Σύμφωνα με μία ερμηνεία, η οποία στηρίζεται κυρίως στην περιγραφή του περιηγητή Παυσανία και στην επιγραφή που σώζεται στην πρόσοψη της νότιας κρηπίδας, ο θησαυρός οικοδομήθηκε σε ανάμνηση της απόκρουσης του περσικού κινδύνου μετά τη μάχη στο Μαραθώνα το 490 π.Χ.

Η έκπληξη των Περσών μετά από τη μάχη του Μαραθώνα, όταν προσπάθησαν να αιφνιδιάσουν την Αθήνα. Τους περίμεναν «εννιά χιλιάδες ασπίδες»

Στη μάχη του Μαραθώνα 10.000 κατάφρακτοι Ελληνες (9.000 Αθηναίοι και 1.000 Πλαταιείς), συνέτριψαν την τουλάχιστον υπερδιπλάσια περσική δύναμη των Δάτη και Αρταφέρνη. Περίπου 6.000 Πέρσες έπεσαν στο πεδίο της μάχης. Οι υπόλοιποι κατάφεραν να διασωθούν επιβιβαζόμενοι στα πλοία τους, που ναυλοχούσαν στον όρμο του Μαραθώνα.

Η ήττα των εισβολέων ήταν σοβαρή, αλλά όχι ολοκληρωτική. Το περσικό εκστρατευτικό σώμα διατηρούσε το σύνολο σχεδόν του στόλου του άθικτο και ολόκληρο το ιππικό του, το οποίο δεν είχε εμπλακεί στη μάχη. Επιπλέον, μεγάλο τμήμα του πεζικού παρέμενε αξιόμαχο αν και με σημαντική πτώση του ηθικού εξαιτίας της δεινής ήττας. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, τα περσικά πλοία απέπλευσαν από τον Μαραθώνα και αφού παρέλαβαν τους αιχμάλωτους Ερετριείς από την νησίδα Αιγιλία, κατευθύνθηκαν προς το Σούνιο. Ο Αρταφέρνης σχεδίαζε να φτάσει στο Φάληρο, να κάνει απόβαση και να κινηθεί εναντίον της Αθήνας πριν να επιστρέψουν οι Αθηναίοι από τον Μαραθώνα. Ο Έλληνας ιστορικός πιθανολογεί μάλιστα ότι κάποιοι φιλοπέρσες Αθηναίοι ειδοποίησαν τον περσικό στόλο με ηλιακό σήμα, πως η Αθήνα φρουρούνταν ανεπαρκώς....

Οι Πέρσες όμως άργησαν να αποβιβαστούν. Άλλωστε, η στάση στην νησίδα Αιγιλία δεν έδειχνε ότι βιάζονταν. Το πιθανότερο είναι πως ο Δάτις είχε αποπλεύσει τη νύχτα πριν από τη μάχη με κατεύθυνση το Φάληρο και ο υπόλοιπος στόλος κατευθυνόταν τώρα προς το ίδιο σημείο, ώστε να τον ενισχύσει. Σαν να μην είχαν κάνει ήδη αρκετά, οι Αθηναίοι έπρεπε να τρέξουν από το Μαραθώνα να σώσουν την πόλη τους. Ο Αριστείδης με τους οπλίτες της Αντιοχίδος φυλής παρέμεινε στον χώρο της μάχης για τη φύλαξη των λαφύρων και των τραυματιών, ενώ ο Μιλτιάδης με τις άλλες εννέα φυλές έσπευσε προς την Αθήνα, από τον δρόμο της Κηφισιάς για να προλάβει την περσική απόβαση.... Είναι πράγματι αξιοθαύμαστο πώς οι Αθηναίοι μετά από τρεις ώρες μάχης, είχαν το κουράγιο όχι μόνο να ξεκινήσουν το δρόμο της επιστροφής αλλά έστω να σύρουν έστω τα πόδια τους. Όμως, στην πόλη βρίσκονταν οι οικογένειές τους. Τα παιδιά, οι σύζυγοι και οι γονείς τους, που έπρεπε να τους προστατεύσουν. Αν και κατάκοποι, οι Αθηναίοι ξεκίνησαν ένα σχεδόν απίστευτο αγώνα δρόμου  και έτρεξαν όσο πιο γρήγορα μπορούσαν προς την πόλη τους. Έφτασαν γύρω στις 4.30-5 και στρατοπέδευσαν στο τέμενος του Ηρακλή στο Κυνόσαργες. Με τη δύση του ηλίου φάνηκαν τα περσικά πλοία στα ανοικτά του φαληρικού όρμου. Δεν γνωρίζουμε αν οι Πέρσες περίμεναν ένα ηλιακό σήμα με μια ασπίδα σηκωμένη από συνωμοτικά χέρια, αλλά αυτό που είδαν πρέπει να τους κλόνισε και να κατέστησε απαγορευτική κάθε σκέψη για απόβαση. Οι αχτίδες του ήλιου που έδυε, αντανακλούσαν πάνω σε 9.000 ασπίδες αποφασισμένων πολεμιστών και έστελναν το μήνυμα, ότι όσο η Αθήνα βασιζόταν σε τέτοιους πολεμιστές, δεν ήταν δυνατόν να υποδουλωθεί. Οι Πέρσες έμειναν για λίγη ώρα με ανοικτά τα πανιά και «ξεκίνησαν και πάλι πίσω για την Ασία». 
ΑΡΘΡΟ ΑΠΟ ΤΟ Νίκο Γιαννόπουλο ιστορικό... 
ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΟ SITE: http://www.mixanitouxronou.gr/i-ekplixi-ton-person-meta-ti-machi-tou-marathona-otan-prospathisan-na-efnidiasoun-tin-athina-tous-perimenan-ennia-chiliades-aspides/http://www.mixanitouxronou.gr/i-ekplixi-ton-person-meta-ti-machi-tou-marathona-otan-prospathisan-na-efnidiasoun-tin-athina-tous-perimenan-ennia-chiliades-aspides/